وب اپليكيشن (Web Application) چيست؟

در اين مقاله سعي شده بصورت كامل جنبه هاي مختلف وب اپليكيشن و كار بردهاي آن مورد بررسي قرار گيرد و همچنين به چند سوال شما مثل: وب اپليكيشن چيست؟ تفاوت وب اپليكيشن و وبسايت چيست؟ تفاوت وب اپليكيشن و اپليكيشن چيست؟  ويژگي هاي وب اپليكيشن چيست؟ و… پاسخ داده خواهد شد.

در سال 2015 براي اولين بار گوگل از طرح جديد خود به نام وب اپليكيشن (Web Application (PWA رو نمايي كرد. PWA كه كوتاه شده عبارت (Progressive Web Apps) است به معناي اپليكيشن تحت وب پيش رونده يا وب اپليكيشن است.

وب اپليكيشن يا اپليكيشن تحت وب، تركيبي از وب سايت و اپليكيشن هستند. نرم افزاري است كه با استفاده از مرورگر وب و از طريق شبكه هاي محلي يا اينترنت مورد استفاده قرار مي گيرد. در اصل، وب اپليكيشن ها برنامه هايي هستند كه تنها از طريق وب قابل استفاده هستند. بيشتر به عملكرد و كاركرد وب اپليكيشن ها توجه مي شود و محتواي آن ها چندان اهميت ندارد و معمولا پر محتوا نيستند. به طور مثال، سرويس Gmail يك وب اپليكيشن معروف است. وب اپليكيشن ها امكان دسترسي به اطلاعات كسب و كارها را از هر مكاني و در هر زماني از شبانه روز، براي كاربران اينترنتي فراهم مي كنند. 

از نمونه هاي بسيار قدرتمند وب اپليكيشن مي توان به webmaster گوگل اشاره نمود كه اطلاعات بسيار ريز و متفاوت را از سايت جمع آوري مي نمايد، و پس از كنار هم گذاشتن آنها و تجزيه تحليل آنها اطلاعات بسيار با ارزش و قدرتمندي را به صاحبان سايت ها ارائه مي دهد. صاحبان سايت ها با مطالعه اين اطلاعات و نمودار ها، استقبال از سايت، صفحات پربازديد، كلمات كليدي، موقعيت مكاني بازديدكنندگان و … را متوجه شده و از آنها استفاده مي نمايد و با بهره گيري از اين اطلاعات درآمد هاي بيشتري را كسب مي نمايد.

به عبارتي ديگر گوگل با ارائه اين طرح بي نظير به شما اين قابليت را مي دهد تا با استفاده از اپليكيشن تحت وب، يك وب سايت داشته باشيد كه كاركرد آن كاملا مشابه اپليكيشن است. به بياني ديگر مي توان اين چنين وب اپليكيشن را تعريف كرد: وب اپليكيشن (Web app) برنامه يا نرم افزاري است كه از طريق مرورگر ها و اينترنت در اختيار كاربران قرار مي گيرد. نرم افزارهاي Web app بر روي يك سرور قرار مي گيرند و كاربر از طريق آدرس ip  يا URL  به قسمت هاي مختلف Web app دسترسي خواهد داشت.

تفاوت وب اپليكيشن و وب سايت در چيست؟

در مورد فرق وب اپليكيشن با وب سايت ديدگاه ها مختلف و گاهي اوقات تفاوت هاي بسيار ظريف وجود دارد كه غالبا تشخيص تفاوت هارا بسيار پيچيده ميكند.

وب اپليكيشن يك نرم افزار كاربردي است كه پس از بررسي و تجزيه تحليل يك مجموعه و مشخص كردن دقيق نقش ها، عملكردها، عمل گرها و روال ها براي آن مجموعه طراحي مي شود و قابل ارائه در شبكه داخلي و اينترنت مي باشد. بنابراين باتوجه به نياز وب اپليكيشن به شناخت مجموعه و تجزيه تحليل، طراحي و پياده سازي آن مدت زمان بيشتري نياز دارد و هزينه بيشتري را هم صرف مي كند.

وب سايت فضايي از اينترنت است كه بر روي يك سرور قرار گرفته و بر محتوا تاكيد مي كنند اما وب اپليكيشن ها بر عملكرد، كاركرد و تعامل تمركز دارند. همچنين در وب سايت، دسته بندي مخاطب وجود ندارد و همه كاربران مي توانند به يك نسبت از محتويات وب سايت بهره مند شوند به عبارت ديگر يك مطلب را براي همه به طور يكسان نشان مي دهد اما يك وب اپليكيشن بر اساس تعاملاتي كه با كاربر داشته است، اطلاعات را پردازش مي كند و به كاربر نمايش مي دهد. يعني مطالب نمايش داده شده براي هر كاربر بر اساس سن، علاقه، جنسيت، و… مي تواند متفاوت با ديگر كاربران باشد.

شايد با اين مثال بيشتر به اين تفاوت پي ببريم: يك پزشك يك وب سايت دارد و يك سري اطلاعات را از كاربر دريافت مي كند و سپس يك سري خدمات را به آنها ارائه ميدهد. مثلا پس از ثبت نام كاربر در سايت، كاربر مي تواند سوال هاي پزشكي خود را بپرسد و پزشك به آنها پاسخ دهد.

شهرنت شبكه اجتماعي خريد و فروش كالا و خدمات. شهرنت فروشگاهي به وسعت شهر شماست. شهرنت در اپليكيشن شهرنت شما مي توانيد با توليد محتوا و به ازاي لايك و كامنت هاي دريافتي خود درآمد مستقيم ريالي داشته باشيد.

پس از مدتي پزشك اطلاعاتي از بيماران و كاربران سايت خود دارد، كه مي تواند با طراحي يك وب اپليكيشن به تجزيه و تحليل آماري اين اطلاعات بپردازد و باتوجه به سن و جنسيت و موقعيت مكاني زندگي بيماران و مشكلاتي كه براي آنها رخ داده است و در سايت سوال نموده اند، به شناخت بيماري و روش هاي درمان بهينه تر برسد و يا اينكه رخداد عوارض ديگر را پيش بيني نموده و به بيمار اطلاع بدهد و يا اينكه با توجه به مشكلات بيمار راهنمايي هاي دقيق تري را ارائه نمايد.

يك كاربر براي اينكه بتواند اطلاعات يك وب سايت را مشاهده يا از آن استفاده كند، بايستي حتما به اينترنت متصل شود اما در وب اپيليكيشن اين چنين نيست. تنها يك بار كافي است تا وب اپليكيشن بارگذاري شود، سپس كاربر مي تواند به صورت آفلاين هم به آن دسترسي داشته باشد.

وب اپليكيشن (web app) و اپليكيشن موبايل چه تفاوتي بايكديگر دارند؟

چند سال قبل اپليكيشن واژه اي نامانوس بود كه در زندگي روزمره ما كاربرد زيادي نداشت اما امروز زندگي بدون اپليكيشن ها خيلي سخت خواهد بود. همه ما در طول روز از اپليكيشن هاي مختلف جهت اهداف گوناگون استفاده مي كنيم و هرچه در اين باره ياد بگيريم برايمان جذابيت دارد. حقيقت اين است كه دنياي فناوري هر روز محصول جديدي به بازار مي دهد كه نام و تعريف خاص خودش را دارد با فراگيري اين مفاهيم مي توانيم با راحتي بيشتري نيازهايمان را برآورده كنيم. وب اپليكيشن و اپ موبايل دومفهوم بسيار نزديك هستند كه در متن زير به تفاوتهاي آن ميپردازيم.

اپ موبايل برنامه اي است كه توسط متخصصان طراحي و پياده سازي شده تا بر روي موبايل، تبلت و ساير دستگاه هاي موبايل مورد استفاده قرار بگيرد. اين نرم افزار براي كاربران نهايي تلفن هوشمند طراحي شده و از اين رو سادگي استفاده و ساختار قابل فهم براي آن از اهميت بالايي برخوردار است كه هم در برنامه نويسي و هم طراحي بايد رعايت شود.

براي دريافت اپ موبايل بايد حتما به سرويس اينترنت دسترسي داشته باشيد. اما Web app مفهومي است كه كاملا متفاوت است.

دامنه استفاده اپ موبايل بسيار گسترده است. اپ موبايل در موارد مختلف اعم از بازي، تجاري، آموزشي، سبك زندگي، سرگرمي، گردشگري ، كاربردي، كتاب، سلامت و تناسب اندام، غذا و نوشيدني، بهره وري، موزيك ، ورزش، خبري، شبكه هاي اجتماعي، پزشكي و جهت يابي كاربرد دارد.

به اين ترتيب واضح است كه اپ موبايل براي گروه هاي مختلف انساني و در رده هاي سني مختلف قابل استفاده و كاربردي است. Web app هم كاربرد بسيار گسترده اي دارد اما موارد استفاده آن اختصاصي تر بوده و به دليل اينكه توسعه و پياده سازي آن هزينه بيشتري نسبت به اپ موبايل دارد براي موارد اختصاصي توليد و اجرايي مي شود. بيشترين استفاده كنندگان Web app شركت ها و سازمان ها هستند. پياده سازي نرم افزارهاي تحت وب و يكپارچه در بستر موبايل واينترنت از جمله مهمترين كاربردهاي Web app به شمار مي رود.

توجه داشته باشيد وب اپليكيشن و اپ موبايل هر دو ابزار نرم افزاري بسيار سودمندي هستند كه ممكن است به دلايل مختلف مورد استفاده ما قرارگيرند بنابر اين هيچ يك بر ديگري ارجحيت ندارند. آنچه سبب انتخاب يكي نسبت به ديگري است نياز خاصي است كه ما در يك مطقع زماني به هركدام از آن ها داريم. شما ممكن است در يك پروژ به طراحي Web app نياز داشته باشيد درحاليكه پروژه ديگر نياز به پياده سازي در بستر تلفن هاي هوشمند و طراحي اپ موبايل داشته باشد.

مزيت ها و ويژگي هاي وب اپليكيشن …!

حفظ يكپارچگي بر روي دستگاه هاي مختلف:

ويژه ترين مزيت وب اپليكيشن را به جرأت مي توان حذف محدوديت استفاده از اپليكيشن اختصاصي سيستم عامل نام برد. با ظهور وب اپليكيشن كاربران اپليكيشن Android و اپليكيش IOS ديگر محدود به اپليكيشن هاي موجود در گوگل استور و اپ استور نيستند. محدوديت اينكه يك كاربر اندرويد صرفا مي تواند از اپليكيشن هاي مخصوص اندرويد استفاده كند يا يك كاربر آيفون فقط بايد براي اپليكيشن هاي مورد نياز خود به اپ استور سر بزند با وجود وب اپليكيشن ديگر وجود ندارد. با هر سيستم عاملي مي توان فقط با وارد كردن آدرس وب اپليكيشن در نوار جستجوي مرورگر به اپ مورد نظر خود دست يافت.

حجم كم و سرعت استفاده بالا:

وب اپليكيشن ها فضايي از رم شما را درگير خود نمي كنند. تقريبا تمام كاربران اگر سري به ميزكار گوشي هوشمند يا تبلت خود بزنند با تعدادي اپليكيشن بلا استفاده رو به رو خواهد شد كه بخشي از حافظه دستگاه آنها را نيز به خود اختصاص داده است. در چنين شرايطي براي دست يابي به حافظه بيشتر اپليكيشن هاي بلا استفاده حذف خواند شد. وب اپليكيشن يك صفحه در اينترنت است و فضايي از حافظه دستگاه شما را اشغال نمي كند و اين يكي ديگر از مزيت هاي ويژه آن است.

نمايش استاندارد بر روي دستگاه هاي مختلف:

وب اپليكيشن با استفاده از فناوري طراحي واكنش گرا در هر دستگاهي كه جستجو شود با همان ابعاد صفحه نمايش خود را وفق داده و به صورت استاندارد به نمايش در مي آيد.

سرعت، دقت و عملكرد عالي وب اپليكيشن ها:

يكي از معايب اپليكيشن هاي بومي اين است كه هر از چند گاهي بايد آنها را به روز رساني كرد تا به درستي كار كنند و نكته جالب اينجاست كه اين دردسر در وب اپليكشن وجود ندارد و اين نرم افزارهاي كاربردي تحت وب به لطف فرايند سرويس وركر هميشه به آخرين نسخه به روز هستند.

قابليت خوب اجرا بدون نياز به نرم افزار جانبي:

اپليكيش هاي تحت وب با استفاده از مرور گر كروم قابل جستجو هستند و از همه هيجان انگيز تر اين است كه در پروسه دستيابي به آنها مرحله دانلود و نصب، وجود ندارد و اين يعني سرعت و راحتي كار با آنها به مراتب بيشتر از اپليكيشن هاي بومي است.

امنيت بالاي استفاده از وب اپليكيشن:

از آنجا كه Web app به صورت اختصاصي نوشته مي شود از سيستم امنيتي بالايي نسبت به ساير نرم افزارهاي مشابه برخوردار است كه مي تواند در حفظ اطلاعات شما نقشي اساسي ايفا كند. استفاده از بستر HTTPS در وب اپليكيشن (Web Application (PWA موجب شده تا PWA امنيت بالايي داشته باشد .

دسترسي، سرعت، دقت و عملكرد خوب:

از مهمترين مزيت هاي وب اپليكيشن دسترسي بدون محدوديت زماني و مكاني است كه براي بسياري از كاركنان شركت ها و سازمان ها يك  امر ضروري جهت دسترسي به اطلاعات شركت در اسرع وقت است.

Web app  از دقت بسيار بالايي نيز برخوردار است و در بازيابي اطلاعات شما از مهارت بالايي برخوردار مي باشد.

از ديگر مزيت هاي وب اپليكيشن ميتوان قابليت طراحي به زبان هاي مختلف برنامه نويسي نيز اشاره نمود. نكته مهم ديگر اينكه وب اپليكيشن ها قابليت نصب و قرارگيري آيكون رو دارند! در نهايت بايد توجه نمود كه وب اپليكيشن ها دوران اوليه تكامل خود را سپري مي كنند و نمي توان آينده آنها را قضاوت نمود.